Cảnh đẹp của hồ đã tạo nguồn thi hứng và trở thành đề tài cho nhiều bài thơ, chùm thơ nổi tiếng của các vua Nguyễn như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức... Nổi bật nhất là bài "Tịnh hồ hạ hứng", nằm trong chùm thơ ca ngợi 20 cảnh đẹp đất Thần Kinh của vua Thiệu Trị. Bài thơ này cùng với phong cảnh hồ Tịnh Tâm được vẽ vào tranh gương để treo ở các cung điện.

Tịnh hồ hạ hứng - 淨湖夏興Trừng luyện hàm không nhất vọng xaThiềm nha ảnh thủy trám tinh hàLâu đài hoa thụ trường sinh cảnhThiên địa sơn hà tứ hải giaVũ phiến mạn giao thi hóa nhậtThuấn cầm uyển nhĩ nhập thi caY nhiên nhân trí tình vô hạnĐồng lạc giao phu thảo vật gia.(Thiệu Trị hoàng đế)